بهترین انواع بتن مسلح برای ساخت‌وساز
بتن مسلح یا همان بتن آرمه به عنوان یکی از کاربردی‌ترین انواع بتن برای ساخت سازه‌های عمرانی مدرن شناخته میشود. معمولا از بتن آرمه برای ساخت فونداسیون، سد، انواع پل و جاده‌ها استفاده میشود. برای افزایش استحکام انواع بتن مسلح از الیاف، میله‌ها یا صفحات فولادی استفاده می‌کنند. این متریال‌ها باعث افزایش مقاومت بتن آرمه در برابر بارهای کششی واردشده بر سازه می‌شوند. بتن آرمه بزرگترین رقیب برای پروفیل‌های فولادی مورد استفاده در ساخت اسکلت ساختمان‌ها به شمار می‌رود. در این مطلب، قصد داریم تا شما را با انواع بتن آرمه و مزایا و معایب هر یک از آن‌ها آشنا کنیم.
بررسی مزایا و معایب انواع بتن مسلح
اصولا بتن‌های مسلح در دو گروه اصلی بتن‌های مسلح به میلگرد و بتن‌های مسلح به الیاف قرار می‌گیرند. بهمان‌طور که می‌دانید، برای ساخت انواع بتن مسلح از متریال‌ها و فرایندهای متفاوتی استفاده میشود. همین امر باعث شده است که هر یک از انواع بتن آرمه خواص و کاربرد معینی داشته باشند و از آن‌ها با توجه به نیاز کارفرما و پیمانکار استفاده شود. در ادامه با کاربردی‌ترین انواع بتن آرمه آشنا می‌شویم.
مسلح کردن بتن با میلگرد
ترکیب بتن با میلگرد از قدیمی‌ترین و متداول‌ترین روش‌های موجود برای تولید بتن مسلح یا همان بتن آرمه است. در روش مسلح کردن بتن به میلگرد، معمولا از میلگرد یا آرماتور برای افزایش مقاومت کششی سازه استفاده می‌کنند. برای ساخت بتن مسلح به میلگرد از میلگردهای فولادی مقاوم استفاده میشود.
بتن مسلح شده با میلگرد پلیمری تقویت‌شده با الیاف شیشه و بتن مسلح شده به میلگردهای فولادی از کاربردی‌ترین انواع بتن مسلح برای اجرای پروژه‌های عمرانی به شمار می‌روند. برای ساخت این نوع بتن آرمه معمولا از میلگردهای رزوه‌دار استفاده میشود. میلگردهای رزوه‌دار باعث ایجاد پیوند قوی‌تر میان اعضا و انتقال هر چه بهتر تنش خواهد شد.
بتن مسلح به الیاف چیست و چه مزایایی دارد؟
بتن‌های تقویت‌شده با الیاف از آن دسته از انواع بتن مسلح هستند که برای تولید آن‌ها، الیاف مجزا را با ملات سیمان ترکیب می‌کنند. به طور کلی از بتن آرمه دارای الیاف برای تقویت سازه نگهبان یا ساخت دیواره تونل‌ها، دال‌های روی زمین، پیاده‌روها و … استفاده میشود. برای تولید این بتن مسلح از الیاف مختلفی استفاده میشود که هر یک از آن‌ها دارای خواص منحصربه‌فردی هستند.
الیاف مورد استفاده برای تولید بتن آرمه عبارتند از:
- الیاف شیشه
- الیاف پلی پروپن
- الیاف کربنی
- الیاف فولادی
- الیاف طبیعی
بتن مسلح به الیاف یکی از انواع بتن مسلح است که مزایای مهمی دارد. نتایج آزمایش‌های انجام‌شده نشان می‌دهند که استفاده از الیاف مختلف برای تولید بتن مسلح باعث بهبود اکثر خواص مکانیکی، کاهش خوردگی و همچنین باعث کاهش ایجاد ترک و جمع‌شدگی بتن میشود. همچنین این الیاف به کار رفته در بتن مسلح از پوسته‌پوسته شدن بتن جلوگیری می‌کنند.
بتن مسلح پیش‌تنیده چیست؟
یکی از انواع بتن مسلح که در اجرای پروژه‌های عظیم به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد، بتن پیش تنیده نام دارد. با استفاده از این نوع بتن آرمه امکان مقاومت در برابر بارگذاری‌های پیش‌بینی‌شده و اعمال تنش‌های درون سازه‌ای فراهم میشود. برای تولید این نوع بتن مسلح، متریال‌های موجود در بتن پیش تنیده را در وضعیت پیش‌بارگذاری قرار می‌دهند. به این صورت، بتن آرمه می‌تواند در زمان اجرا بارهای بیشتری را تحمل کند. معمولا فرایند پیش تنیدگی روی بتن پیش‌ساخته انجام میشود. در این فرایند اعمال تنش بر روی کابل‌هایی با آلیاژ فولادی صورت می‌گیرد.
برای ساخت بتن پیش‌تنیده، تنش کششی مورد نیاز برایآماده‌سازی بتن به کمک یک جک هیدرولیکی بر المان‌های فولادی اعمال می‌ود. پس از رسیدن مقاومت فشاری بتن آرمه به مقدار تعیین شده، المان‌های فولادی که تحت کشش قرار گرفته‌اند، به آرامی از جک هیدرولیکی جدا می‌شوند. القا کردن تنش‌های فشاری به بتن‌های پیش‌ساخته در این فرایند، باعث افزایش استحکام سازه‌ها پس از پایان مراحل ساخت میشود.
بتن مسلح پیش تنیده مزایای فراوانی دارد که عبارتند از:
- امکان کاهش تنش‌های برشی
- افزایش مقاومت ذاتی بتن و رساندن آن به مقدار بیشینه
- ایجاد شرایط لازم برای نصب و اجرای اعضای کامپوزیتی در سازه
- امکان کاهش سطح مقطع و وزن سازه‌های مختلف
البته بتن پیش تنیده در کنار این مزایای منحصربه‌فرد معایبی نیز دارد که عبارتند از:
- افزایش هزینه ساخت به دلیل استفاده از آلیاژ فولاد و تجهیزات پیشرفته‌تر
- پیچیدگی اقدامات ایمنی برای ساخت و اجرای بتن پیش‌تنیده
- نیاز به نیروی کار متخصص و تیم کنترل کیفی باتجربه
بتن آرمه پس‌تنیده چیست؟
بتن آرمه پس تنیده یکی دیگر از انواع بتن مسلح است که فرایند تولید آن برعکس مراحل تولید بتن پیش تنیده است. برای اعمال پیش تنیدگی به منظور تولید بتن پس‌تنیده، تولیدکنندگان باید تا زمان گیرش کامل بتن صبر کنند. از فرایند تولید بتن پس‌تنیده برای اعمال پیش‌تنیدگی به بتن در محل اجرای انواع پروژه‌های عمرانی یا به منظور متصل کردن بلوک‌های پیش‌ساخته به یکدیگر استفاده میشود. در این روش شما می‌توانید پیش از بتن‌ریزی کابل‌ها را در محل مورد نظر جانمایی کنید.
برای تولید بتن آرمه پس‌تنیده، جک هیدرولیکی با به پایان رسیدن مرحله گیرش بتن وارد عمل میشود و کابل‌های فولادی تحت تنش کششی قرار می‌گیرند. پس از این که تنش کششی به مقدار از پیش تعیین‌شده رسید، انتهای المان‌های فولادی را مهار می‌کنند.
اجرای پروژه‌های عمرانی با انواع بتن مسلح
بتن مسلح یکی از اصلی‌ترین مصالح مورد استفاده برای ساخت انواع سازه‌ها است. به دلیل تنوع بالای بتن آرمه از انواع آن برای ساخت سد، پل، جاده، کانال، سازه‌های دریایی و سازه‌های نگهبانی استفاده میشود. بتن مسلح به الیاف و بتن مسلح به میلگرد از پرکاربردترین انواع بتن مسلح به شمار می‌روند. استفاده از این متریال‌ها برای مسلح کردن بتن باعث بهبود خواص مکانیکی سازه میشود. البته فراموش نکنید که شما برای تولید بتن آرمه باید از نیروهای متخصص و تجهیزات پیشرفته استفاده کنید.
سوالات متداول
بهترین روش برای مسلح کردن بتن کدام است؟
همه روش‌های موجود برای مسلح کردن بتن مزایا و معایب خاص خود را دارند. شما برای ساخت بتن مسلح باید از متریال و روشی استفاده کنید که پاسخگوی نیاز شما باشد.
بتن‌های مسلح چه مزایایی دارند؟
اضافه شدن میلگرد و انواع الیاف به بتن باعث بهبود خواص فیزیکی آن میشود و می‌تواند به افزایش و حفظ استحکام سازه کمک کند.